Đau lưng dưới gần mông ở nữ là vấn đề sức khỏe thường gặp, đặc biệt ở độ tuổi từ 30 đến 50. Thống kê ghi nhận số lượng ngày càng tăng các ca bệnh liên quan đến tình trạng này. Hãy cùng Vitrue tìm hiểu các triệu chứng điển hình và nguyên nhân chính gây ra tình trạng này để có biện pháp phòng ngừa và xử lý hiệu quả.
Xem Nhanh
1. Triệu chứng đau lưng dưới gần mông ở nữ giới
Đau lưng dưới gần mông ở nữ giới là tình trạng thường gặp, có thể do yếu tố cơ học, sinh lý hoặc bệnh lý. Việc hiểu rõ đặc điểm cơn đau và thời điểm xuất hiện là bước đầu để nhận biết nguyên nhân và có hướng xử lý khoa học.
1.1 Đặc điểm lâm sàng của cơn đau
Tính chất đau
- Đau âm ỉ, kéo dài: Cơn đau âm ỉ và kéo dài thường liên quan đến tình trạng căng cơ mạn tính, chấn thương dây chằng hoặc viêm mô mềm quanh cột sống thắt lưng.
- Cảm giác nóng rát vùng thắt lưng hoặc lan xuống mông: Đây là dấu hiệu điển hình của viêm hoặc kích thích dây thần kinh, thường do chèn ép rễ thần kinh tọa tại cột sống thắt lưng.
- Đau lan tỏa xuống mông và đùi: Triệu chứng đau lan từ vùng thắt lưng xuống mông và đùi thường xuất hiện trong các bệnh lý thần kinh. Điển hình là hội chứng cơ hình lê, khi cơ này co thắt hoặc viêm, gây chèn ép dây thần kinh tọa và dẫn đến cảm giác đau lan.
Triệu chứng đi kèm
- Tê bì hoặc dị cảm (cảm giác kim châm): Dấu hiệu này biểu thị sự tổn thương hoặc chèn ép dây thần kinh, thường gặp trong thoát vị đĩa đệm hoặc hội chứng ống sống hẹp. Dị cảm có xu hướng tăng rõ rệt khi bệnh nhân duy trì tư thế tĩnh (đứng hoặc ngồi lâu).
- Khó khăn trong chuyển động hoặc thay đổi tư thế: Tình trạng này là hậu quả của sự cứng cơ, viêm hoặc tổn thương dây chằng cột sống thắt lưng. Triệu chứng này thường thấy trong thoái hóa cột sống thắt lưng hoặc viêm khớp cùng chậu, khiến bệnh nhân gặp khó khăn khi cúi, xoay người hoặc chuyển từ tư thế ngồi sang đứng.
1.2 Thời điểm xuất hiện cơn đau
- Sau khi ngồi làm việc lâu: Ngồi lâu với tư thế sai, chẳng hạn như cúi gập người hoặc ngồi lệch trục cột sống, làm gia tăng áp lực lên đĩa đệm và dây chằng thắt lưng. Hệ quả là các cơ vùng thắt lưng bị co cứng, đĩa đệm dễ thoát vị hoặc dây chằng bị viêm, gây đau cục bộ hoặc lan tỏa xuống mông.
- Khi thức dậy vào buổi sáng: Cơn đau xuất hiện vào sáng sớm thường do tư thế ngủ không tối ưu, sử dụng đệm hoặc gối không phù hợp. Ngoài ra, vào ban đêm, lưu lượng máu đến các mô cột sống giảm, khiến các khớp và cơ trở nên nhạy cảm hơn khi vận động vào sáng sớm.
- Sau khi vận động mạnh: Hoạt động cường độ cao hoặc sai kỹ thuật, chẳng hạn như nâng vật nặng không đúng tư thế, có thể dẫn đến viêm cơ cấp tính hoặc tổn thương dây chằng. Những chấn thương vi mô này gây đau tức thì hoặc đau âm ỉ kéo dài ở vùng thắt lưng, thường kèm theo sưng và hạn chế vận động.
- Trong thời kỳ kinh nguyệt: Thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt làm tăng tính nhạy cảm của các dây thần kinh và mô mềm tại vùng thắt lưng. Ngoài ra, các bệnh lý phụ khoa như lạc nội mạc tử cung hoặc viêm vùng chậu cũng có thể gây đau lưng dưới gần mông, thường kèm theo các triệu chứng như rối loạn kinh nguyệt và đau bụng dưới.
- Khi thay đổi thời tiết: Những thay đổi về áp suất không khí, nhiệt độ hoặc độ ẩm có thể ảnh hưởng đến khớp, dây chằng và các mô mềm. Thời tiết lạnh thường gây co cơ, giảm lưu thông máu, làm cơn đau trở nên dữ dội hơn, trong khi độ ẩm cao có thể làm tăng viêm hoặc sưng ở các mô bị tổn thương.
2. Nguyên nhân gây đau lưng dưới gần mông phổ biến
Đau lưng dưới gần mông là triệu chứng thường gặp, có thể xuất phát từ thói quen sinh hoạt không đúng hoặc các bệnh lý liên quan đến cột sống, dây thần kinh, và khớp. Việc xác định chính xác nguyên nhân là yếu tố quan trọng giúp người bệnh có phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.
2.1 Nguyên nhân từ thói quen sinh hoạt
Nhiều thói quen hàng ngày tưởng chừng vô hại nhưng lại là nguyên nhân gây áp lực lên cột sống thắt lưng và cơ mông, dẫn đến tình trạng đau mãn tính hoặc cấp tính:
- Tư thế ngồi không đúng khi làm việc: Ngồi sai tư thế, như cúi gập người hoặc cong lưng trong thời gian dài, gây áp lực không đều lên các đốt sống thắt lưng, đặc biệt là vùng L4-L5. Tình trạng này không chỉ làm căng cứng cơ mà còn tạo áp lực lớn lên đĩa đệm, làm tăng nguy cơ thoát vị hoặc viêm mạn tính vùng thắt lưng.
- Nâng vật nặng sai cách: Thói quen cúi gập người và dùng lực từ lưng để nâng đồ nặng thay vì từ chân gây tổn thương nghiêm trọng cho cột sống. Điều này có thể dẫn đến chấn thương dây chằng, rách cơ hoặc chèn ép dây thần kinh tọa.
- Đứng hoặc đi bộ quá lâu: Thói quen đứng hoặc đi bộ kéo dài mà không nghỉ ngơi làm căng mỏi cơ vùng thắt lưng và cơ mông. Những người có độ cong sinh lý bất thường của cột sống (tăng hoặc giảm lordosis) thường gặp tình trạng đau nhức lưng dưới rõ rệt hơn.
- Mang giày cao gót thường xuyên: Giày cao gót buộc cơ thể phải duy trì tư thế không tự nhiên, làm tăng áp lực lên vùng cột sống thắt lưng và khớp gối. Thói quen này không chỉ gây đau mà còn làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống sớm, đặc biệt ở phụ nữ thường xuyên di chuyển hoặc đứng lâu trong ngày.
- Thói quen vận động sai tư thế: Các hoạt động thể thao hoặc vận động mạnh với tư thế không đúng kỹ thuật, như cúi người sâu hoặc xoay lưng đột ngột, có thể gây tổn thương dây chằng và cơ. Các chấn thương vi mô lặp lại theo thời gian dẫn đến đau lưng mãn tính, đồng thời làm tăng nguy cơ viêm quanh cột sống.
2.2 Nguyên nhân bệnh lý
Đau lưng dưới gần mông có thể là biểu hiện của các bệnh lý tiềm ẩn, cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng
- Thoái hóa cột sống thắt lưng: Thoái hóa xảy ra khi sụn khớp và đĩa đệm mất đi tính đàn hồi, dẫn đến giảm khả năng chịu lực của cột sống. Triệu chứng điển hình bao gồm đau âm ỉ hoặc đau nhói ở vùng thắt lưng, đôi khi lan xuống mông và chân. Cơn đau thường trở nặng vào sáng sớm hoặc sau khi vận động kéo dài.
- Viêm cơ cạnh cột sống: Tình trạng viêm cơ cạnh cột sống thường do căng cơ kéo dài hoặc chấn thương mô mềm xung quanh cột sống. Cơn đau thường tăng khi thay đổi tư thế hoặc vận động mạnh, đi kèm cảm giác căng cứng và khó chịu vùng thắt lưng.
- Thoát vị đĩa đệm: Thoát vị đĩa đệm là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau lưng dưới gần mông, xảy ra khi nhân nhầy bên trong đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn ép rễ thần kinh. Triệu chứng bao gồm đau lan từ lưng xuống mông, đùi, kèm theo tê bì hoặc yếu cơ, đặc biệt khi vận động hoặc ngồi lâu.
- Hội chứng ống cổ tay (liên quan thần kinh tọa): Mặc dù tên bệnh liên quan đến cổ tay, hội chứng này cũng gây ảnh hưởng đến vùng lưng dưới thông qua chèn ép dây thần kinh. Triệu chứng bao gồm đau lan tỏa xuống mông và chân, cảm giác nóng rát hoặc kim châm ở vùng bị ảnh hưởng.
- Viêm khớp cùng chậu: Khớp cùng chậu là khớp nối giữa xương cột sống và xương chậu. Viêm khớp tại vị trí này thường gây đau lưng dưới và lan xuống mông, có thể tăng lên khi đứng lâu hoặc xoay hông. Nguyên nhân thường liên quan đến viêm nhiễm, chấn thương hoặc bệnh lý tự miễn như viêm cột sống dính khớp.
Ghi chú chuyên môn: Các triệu chứng đau lưng dưới gần mông ở nữ giới cần được đánh giá kỹ lưỡng thông qua thăm khám lâm sàng và các phương pháp cận lâm sàng. Việc xác định đúng nguyên nhân giúp đưa ra phác đồ điều trị tối ưu, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Xem thêm: Nguyên nhân gây đau thắt lưng ở nữ có phải do hormone
