Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi gây ra, thường phát triển qua nhiều giai đoạn với những biểu hiện rõ rệt. Những hiểu biết về bệnh sởi sẽ giúp chúng ta phòng tránh và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.
Xem Nhanh
Bệnh sởi là gì?
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus sởi (Measles virus) gây ra. Virus này thuộc họ Paramyxoviridae lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Ngoài ra, virus còn có thể lây trực tiếp qua tiếp xúc với dịch tiết của người bệnh.
Triệu chứng bệnh sởi qua từng giai đoạn phát triển của bệnh
Bệnh sởi phát triển qua các giai đoạn khác nhau trong quá trình virus lây nhiễm và tấn công cơ thể. Người bệnh sởi thường trải qua bốn giai đoạn chính, mỗi giai đoạn có những triệu chứng lâm sàng khác nhau:
| Giai đoạn | Thời gian | Đặc điểm |
| Ủ bệnh
(incubation period) |
10-14 ngày | Virus sởi xâm nhập vào cơ thể và bắt đầu nhân lên. Trong giai đoạn này, người bệnh chưa xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào rõ rệt. Tuy nhiên, người bệnh đã có khả năng lây nhiễm cho người khác. |
| Khởi phát
(prodromal period) |
2-4 ngày | Giai đoạn khởi phát của bệnh sởi thường đi kèm với các triệu chứng đặc trưng như sốt cao, viêm kết mạc, các triệu chứng đường hô hấp trên. Đặc biệt, sự xuất hiện của các hạt Koplik là dấu hiệu nhận biết quan trọng để chẩn đoán bệnh sởi. |
| Phát ban
(exanthem period) |
2-5 ngày | Khi bệnh sởi tiến vào giai đoạn phát ban, người bệnh thường thấy các nốt ban đỏ xuất hiện từ sau tai, lan rộng ra toàn thân. Đồng thời, tình trạng sốt cao ban đầu cũng có xu hướng giảm dần. |
| Hồi phục
(convalescent period) |
Khoảng 1 tuần | Ban dần chuyển sang màu nâu sẫm, bong vảy. Các triệu chứng khác như ho, sổ mũi, viêm kết mạc giảm dần. Hệ miễn dịch bắt đầu hình thành kháng thể chống lại virus sởi. |
Ở mỗi giai đoạn bệnh, người bệnh và người chăm sóc cần có những điều chỉnh phù hợp. Hiểu rõ những thay đổi của bệnh trong từng giai đoạn là bước quan trọng để có thể đưa ra những can thiệp y tế và chăm sóc phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng và tác động của sởi đến cơ thể
Những người mắc bệnh sởi có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng này có thể dẫn đến các tình trạng sức khỏe rất nghiêm trọng, gây ra những ảnh hưởng lâu dài và khó phục hồi, không chỉ ảnh hưởng đến bản thân người bệnh mà còn đe dọa đến sự an toàn và phúc lợi của cả cộng đồng xung quanh.
Biến chứng về hệ hô hấp
- Viêm phổi sởi: Là biến chứng phổ biến và nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến suy hô hấp, sốc và tử vong. Có thể do virus sởi trực tiếp gây ra hoặc do các vi khuẩn cơ hội như Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus xâm nhập. Biến chứng này thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi và người già.
- Viêm thanh quản sởi: Gây phù nề niêm mạc thanh quản, làm hẹp đường thở, khó thở, nghẹt thở, có thể dẫn đến suy hô hấp cấp tính.
- Viêm tai giữa sởi: Ảnh hưởng đến niêm mạc tai giữa, gây đau tai, giảm thính lực, có thể dẫn đến điếc vĩnh viễn.
Biến chứng về hệ thần kinh
- Viêm não cấp tính do sởi: Là biến chứng nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến rối loạn ý thức, co giật, hôn mê và tử vong. Nguyên nhân do virus sởi xâm nhập vào não gây viêm não trực tiếp.
- Viêm não mạn tính do sởi (SSPE): Là biến chứng lâu dài, xuất hiện sau vài năm mắc sởi. Gây ra các rối loạn thần kinh nặng nề như mất trí nhớ, liệt, co giật và rối loạn ý thức.
Biến chứng về hệ tiêu hóa
- Tiêu chảy, mất nước, mất điện giải: Do virus sởi ảnh hưởng đến niêm mạc đường tiêu hóa, gây rối loạn hấp thu nước và điện giải.
- Viêm ruột hoại tử: Là biến chứng nặng, dẫn đến xuất huyểu tiêu hóa, thủng ruột.
Biến chứng về mắt
- Viêm giác mạc sởi: Gây đau mắt, sưng mí mắt, suy giảm thị lực nghiêm trọng, có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.
- Viêm màng bồ câu sởi: Ảnh hưởng đến thị lực, có thể gây mù lòa vĩnh viễn.
Thông qua việc hiểu biết về các biến chứng nghiêm trọng của bệnh sởi, chúng ta càng thấy rõ tầm quan trọng của việc phòng ngừa và quản lý bệnh một cách hiệu quả. Nâng cao nhận thức cộng đồng về việc tiêm chủng đầy đủ, thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân và tránh tiếp xúc với người bệnh sởi là rất cần thiết.
Xem thêm: Dấu hiệu nhận biết sốt xuất huyết
