Ung thư cổ tử cung là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở nữ giới. Cách nhận biết ung thư cổ tử cung chính là chìa khóa để phụ nữ tự bảo vệ chính mình. Việc phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư cổ tử cung mới có thể điều trị kịp thời ngăn chặn những hậu quả nguy hiểm của bệnh.
Ung thư cổ tử cung là sự phát triển bất thường, không kiểm soát của các tế bào ở vùng này, dẫn đến sự nhanh chóng phát triển và hình thành khối u. Virus HPV, phổ biến qua đường tình dục, được xác định có mặt trong 99,7% các trường hợp ung thư này.
Ở Việt Nam, hàng năm có khoảng 4.177 ca mắc mới và 2.420 ca tử vong vì ung thư cổ tử cung. Với 37 triệu phụ nữ từ 15 tuổi trở lên, đây là nhóm có nguy cơ cao nhất mắc bệnh ung thư cổ tử cung, xếp thứ ba trong các loại ung thư phổ biến ở phụ nữ từ 15 đến 44 tuổi. Số ca mắc đang gia tăng, đặc biệt là ở những người trẻ, do nhiều yếu tố khác nhau.
Xem Nhanh
12 cách nhận biết ung thư cổ tử cung
Dấu hiệu của ung thư cổ tử cung thường dễ bị nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa khác. Trong giai đoạn tiền ung thư, khi bệnh chưa có triệu chứng, việc phát hiện các tế bào bất thường đang phát triển trong cơ thể trở nên khó khăn nếu không thực hiện kiểm tra phụ khoa và xét nghiệm tầm soát định kỳ.
Một số cách nhận biết ung thư cổ tử cung để mọi người có thể chủ động kiểm tra và thăm khám sớm là:
1. Rối loạn kinh nguyệt
Ung thư cổ tử cung gây mất cân bằng hormone, ảnh hưởng đến phát triển và rụng trứng, dẫn đến kinh nguyệt ra nhiều, kéo dài, rong kinh, kinh nguyệt có màu đen sẫm. Thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên có thể là cảnh báo nguy cơ ung thư cổ tử cung.
2. Chảy máu âm đạo
Chảy máu âm đạo bất thường là cách nhận biết ung thư cổ tử cung ở giai đoạn đầu, do biến đổi niêm mạc cổ tử cung hoặc sự phát triển khối u xâm lấn sang các mô lân cận, gây ra các mạch máu mới dễ vỡ.
Tình trạng này có thể xảy ra giữa kỳ kinh nguyệt, sau quan hệ tình dục, sau mãn kinh, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi khám phụ khoa. Mức độ chảy máu và tần suất khác nhau tùy từng người, thường có máu đỏ tươi, lượng từ ít đến nhiều, thường tự ngưng nhưng sau đó có thể tái phát và gia tăng.
3. Đau vùng xương chậu
Đau nhiều ở thắt lưng, xương chậu, đặc biệt là vùng chậu và lưng dưới, có thể là cách nhận biết ung thư cổ tử cung. Khối u phát triển trong cổ tử cung cản trở quá trình cung cấp oxy cho tế bào, gây ra cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng này. Phụ nữ cần thăm khám sớm khi có các triệu chứng này.
4. Tiểu không kiểm soát
Khối u hoặc sự chèn ép của u trong tử cung có thể ảnh hưởng đến chức năng của đường ruột và đường tiểu, thay đổi thói quen đại tiện và tiểu tiện. Người bệnh có thể bị tiêu chảy, táo bón, tiểu không tự chủ, tiểu buốt, dòng nước tiểu yếu, hoặc đi tiểu ra máu.
Các triệu chứng này là cách nhận biết ung thư cổ tử cung có thể đã lan ra các bộ phận khác ngoài cổ tử cung.
5. Khó chịu khi đi tiểu
Cảm giác khó chịu, gắt buốt, châm chích khi đi tiểu là cách nhận biết ung thư cổ tử cung đang ở mức nghiêm trọng. Nếu tần suất đi tiểu tăng, mất kiểm soát, nước tiểu có màu và mùi bất thường, hoặc đi tiểu ra máu, cần khám ngay. Các triệu chứng đường tiết niệu thường xuất hiện khi ung thư đã lan đến các mô lân cận.
6. Đau rát khi quan hệ
Đau khi giao hợp là cách nhận biết ung thư cổ tử cung và cũng là một dấu hiệu cảnh báo quan trọng của các tổn thương ở đường sinh dục . Nếu bạn có các triệu chứng này, không nên bỏ qua và cần đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
7. Dịch âm đạo bất thường
Dịch âm đạo bất thường, hay huyết trắng, là cách nhận biết ung thư cổ tử cung ở giai đoạn đầu. Dịch âm đạo có thể ít ban đầu nhưng sau đó tăng dần, có thể loãng hoặc nhầy, màu trắng đục hoặc xanh như mủ, hoặc lẫn màu hồng của máu, thậm chí có mùi khó chịu.
8. Thường xuyên đau nhức, mệt mỏi
Ung thư thường gây giảm cân, chán ăn. Khối u chèn dạ dày, làm giảm cảm giác thèm ăn. Ung thư còn giảm số lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh, gây thiếu máu, làm người bệnh mệt mỏi, suy nhược dù đã nghỉ ngơi, điều chỉnh dinh dưỡng.
9. Phù nề chân đau nhức
Khối u lớn chèn dây thần kinh, tắc nghẽn máu đến chân, gây sưng và đau. Tình trạng này thường tăng dần nhưng ít người nghĩ đây là cách nhận biết ung thư cổ tử cung, dẫn đến chẩn đoán muộn.
10. Thiếu máu
Thiếu máu do ung thư cổ tử cung nặng hơn khi kèm huyết âm đạo kéo dài. Thiếu máu gây mệt mỏi, cạn kiệt năng lượng. Giảm cân không rõ nguyên nhân và mất cảm giác ngon miệng cũng là triệu chứng thường gặp.
11. Đau vùng bụng dưới
Đau vùng bụng dưới, cùng với xuất huyết âm đạo bất thường không trong kỳ kinh nguyệt chính là cách nhận biết ung thư cổ tử cung hiệu quả. Trong giai đoạn tiến xa, khối u chèn ép các cấu trúc xung quanh có thể gây đau bụng dưới, bí tiểu, và phù chân – được gọi là “tam chứng bi thảm”.
12. Sụt cân bất thường
Sụt cân bất thường có thể là cách nhận biết ung thư cổ tử cung, do bất thường ở đường tiêu hóa hoặc rối loạn toàn thân. Nếu giảm hơn 10% trọng lượng cơ thể mà không rõ lý do, hãy thăm khám ngay.
Các triệu chứng của ung thư cổ tử cung thường xuất hiện ở giai đoạn sau, khi khối u phát triển, xâm lấn xung quanh và có thể đã lan sang các vùng khác.
Cách nhận biết ung thư cổ tử cung phát hiện bệnh càng sớm, tỷ lệ chữa khỏi càng cao: khoảng 85-90% ở giai đoạn đầu, giảm xuống còn khoảng 50% ở giai đoạn II-III, và rất thấp dưới 15% ở giai đoạn cuối (IV) sau 5 năm.
Chính vì vậy, việc tự quan sát và sớm phát hiện dấu hiệu của ung thư cổ tử cung rất quan trọng đối với tất cả phụ nữ.
Cần làm gì khi nhận thấy dấu hiệu ung thư cổ tử cung
Khi áp dụng cách nhận biết ung thư cổ tử cung và nhận thấy dấu hiệu bệnh, bạn cần nhanh chóng hẹn gặp bác sĩ chuyên khoa để thảo luận về các triệu chứng và nhận tư vấn y tế kịp thời. Bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm như phết tế bào cổ tử cung (Pap smear), xét nghiệm HPV và kiểm tra hình ảnh để xác định tình trạng sức khỏe.
Theo dõi và ghi chép chi tiết về các triệu chứng theo cách nhận biết ung thư cổ tử cung để cung cấp thông tin cho bác sĩ. Nếu được chẩn đoán mắc bệnh, tuân thủ phác đồ điều trị, bao gồm thuốc, xạ trị, hóa trị hoặc phẫu thuật nếu cần.
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ người thân, bạn bè hoặc các nhóm hỗ trợ, duy trì lối sống lành mạnh, chú ý đến chế độ ăn uống và tập thể dục đều đặn. Đừng quên, tái khám định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị khi cần thiết, nhằm tăng cơ hội hồi phục và cải thiện kết quả điều trị.
Cách phòng ngừa dấu hiệu ung thư cổ tử cung
Thực tế, có rất nhiều phụ nữ không biết rằng ung thư cổ tử cung có thể phòng ngừa và chữa trị dứt điểm nếu phát hiện sớm. Dưới đây là cách phòng ngừa dấu hiệu ung thư cổ tử cung hiệu quả:
1. Tiêm vacxin phòng ngừa HPV
Nên tiêm vắc-xin HPV từ 9 đến 26 tuổi để phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Bộ Y tế khuyến cáo phụ nữ tiêm đủ 3 mũi vắc-xin trong vòng 6 tháng đến 1 năm. Loại vắc-xin này ngăn chặn giai đoạn tiền ung thư rất hiệu quả ở nữ giới, vì vậy cần tiêm đúng liệu trình.
2. Tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ
Các cách nhận biết ung thư cổ tử cung thường dễ nhận biết chủ yếu ở giai đoạn muộn. Do đó, không nên chờ có triệu chứng mới thăm khám. Nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường nào, nên đến bệnh viện để tầm soát ngay.
Các phương pháp sàng lọc phổ biến là phết tế bào cổ tử cung (Pap smear) và xét nghiệm HPV. Phụ nữ từ 21-29 tuổi nên xét nghiệm Pap smear mỗi 3 năm. Từ 30-64 tuổi, nên thực hiện đồng thời xét nghiệm Pap smear và HPV mỗi 5 năm. Xét nghiệm HPV giúp phát hiện các trường hợp mà xét nghiệm Pap smear bỏ sót.
3. Hạn chế dùng thuốc tránh thai và kích thích hormone
Một số nghiên cứu cho thấy việc dùng thuốc tránh thai hoặc liệu pháp kích thích hormone liên tục có thể dẫn đến nguy cơ ung thư cổ tử cung. Do đó, hãy hạn chế và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng các biện pháp này.
4. Giữ vệ sinh âm đạo
Viêm nhiễm phụ khoa kéo dài có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Hãy chú ý:
- Vệ sinh âm đạo theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Không dùng vòi sen hay thụt rửa không đúng cách.
- Tránh mặc quần lót quá chật.
- Đặc biệt cẩn trọng trong thời gian hành kinh và tránh quan hệ tình dục khi đang có kinh nguyệt.
Xem thêm: Nguyên nhân gây ung thư da hắc tố và 6 biểu hiện của bệnh
Các dấu hiệu ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm thường mơ hồ và dễ bị nhầm lẫn với viêm nhiễm phụ khoa. Vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo phụ nữ cần nắm rõ cách nhận biết ung thư cổ tử cung và nên chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư cổ tử cung và tiêm vắc-xin HPV để phòng ngừa hiệu quả.
