Đau nửa đầu là một tình trạng thần kinh phổ biến nhưng phức tạp, gây ra những cơn đau dữ dội và kéo dài ở một bên đầu. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn tác động tiêu cực đến công việc và cuộc sống hàng ngày của người mắc phải. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm để hiểu rõ và biết cách kiểm soát chứng đau nửa đầu này.
Xem Nhanh
Đau nửa đầu (Migraine)
Đau nửa đầu là một tình trạng thần kinh phức tạp thường liên quan đến chứng đau đầu dữ dội. Bệnh thường có đặc điểm là đau nhói ở một bên đầu. Những người bị đau nửa đầu thường bị tái phát các cơn đau.
Đau nửa đầu có thể được phân loại dựa trên vị trí của cơn đau, bao gồm:
- Đau nửa đầu bên phải: Cơn đau tập trung ở phía bên phải của đầu.
- Đau nửa đầu bên trái: Cơn đau chủ yếu xuất hiện ở phía bên trái của đầu.
- Đau nửa đầu phía trước (Vùng trán): Đau lan rộng ở vùng trán và phía trước của đầu.
- Đau nửa đầu phía sau (Vùng chẩm): Cơn đau tập trung ở phía sau đầu, tại vùng chẩm.
Những người mắc chứng đau nửa đầu ở bên trái thường báo cáo rằng cơn đau của họ có tần suất và mức độ nghiêm trọng cao hơn so với những người bị đau bên phải. Những phát hiện này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh sinh, phương pháp điều trị và thiết kế các thử nghiệm lâm sàng liên quan đến chứng đau nửa đầu.
Triệu chứng đau nửa đầu
Đau nửa đầu không chỉ gặp ở người lớn mà còn có thể xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên, và thường trải qua 4 giai đoạn khác nhau:
Giai đoạn 1: Giai đoạn triệu chứng mơ hồ (Prodrome)
Trước khi cơn đau nửa đầu xuất hiện vài giờ hoặc thậm chí vài ngày, khoảng 60% người bệnh có thể trải qua giai đoạn tiền triệu với các dấu hiệu không rõ ràng như:
- Tăng độ nhạy cảm với ánh sáng, âm thanh hoặc mùi hương
- Cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân
- Thay đổi đột ngột về cảm giác thèm ăn (tăng hoặc giảm)
- Biến đổi tâm trạng bất thường
Các chuyên gia cảnh báo rằng nhiều người thường nhầm lẫn giữa các triệu chứng tiền triệu và nguyên nhân gây đau đầu. Ví dụ, khi cảm thấy thèm đồ ngọt, bạn có thể ăn chocolate và sau đó cho rằng đó là nguyên nhân gây ra cơn đau đầu của mình. Tuy nhiên, đây có thể chỉ là một dấu hiệu báo trước của cơn đau nửa đầu sắp xảy ra.
Giai đoạn 2: Giai đoạn hào quang (Aura)
Có tới 25% số người bị đau nửa đầu có tiền triệu ngay trước khi cơn đau đầu bắt đầu hoặc cùng lúc với cơn đau đầu. Các triệu chứng này bắt nguồn từ hệ thần kinh của bạn và thường liên quan đến thị lực của bạn. Chúng thường xuất hiện từ từ, kéo dài từ 5 đến 20 phút và hiếm khi vượt quá 1 giờ. Trong giai đoạn này, người bệnh có thể gặp phải:
- Rối loạn thị giác: nhìn thấy đốm đen, đường lượn sóng, ánh sáng chớp hoặc tầm nhìn thu hẹp.
- Cảm giác ngứa ran hoặc tê ở mặt và/ hoặc chân tay.
- Khó khăn trong việc nói rõ ràng, có thể nói lắp hoặc lẩm bẩm
- Ù tai
- Yếu ở một bên mặt hoặc cơ thể
Giai đoạn 3: Giai đoạn tấn công (Attack)
Còn được gọi là giai đoạn đau đầu, giai đoạn này thường được đặc trưng bởi cơn đau ở đầu. Cơn đau này có thể:
- Bắt đầu như một cơn đau âm ỉ và sau đó trở thành cơn đau nhói
- Trở nên nghiêm trọng hơn khi hoạt động thể chất
Trong giai đoạn này, người bệnh cũng có thể gặp phải:
- Buồn nôn (80% trường hợp) và nôn (50% trường hợp)
- Da xanh xao, vã mồ hôi
- Chóng mặt hoặc cảm giác muốn ngất
- Đau hoặc cứng cổ
- Lo lắng hoặc trầm cảm
- Chảy hoặc nghẹt mũi
- Nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn hoặc mùi
- Gặp khó khăn trong việc ngủ và cảm thấy mệt mỏi
Giai đoạn 4: Giai đoạn hậu cơn đau nửa đầu (Post-drome)
Giai đoạn này có thể kéo dài đến một ngày sau cơn đau đầu. Khoảng 80% người bị đau nửa đầu trải qua giai đoạn sau cơn đau. Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Mệt mỏi, kiệt sức và dễ cáu kỉnh
- Cảm giác phấn chấn hoặc vui vẻ bất thường
- Đau hoặc yếu cơ
- Thay đổi cảm giác ngon miệng
- Khó tập trung
Lưu ý quan trọng: Mỗi người có thể trải nghiệm cơn đau nửa đầu khác nhau. Không phải ai cũng trải qua đầy đủ các giai đoạn theo trình tự như đã mô tả. Một số người có thể chỉ gặp một vài giai đoạn, trong khi những người khác có thể trải qua tất cả các giai đoạn với cường độ khác nhau.
Nguyên nhân và tác nhân gây ra chứng đau nửa đầu
Các nguyên nhân chính xác gây ra chứng đau nửa đầu vẫn chưa được hiểu đầy đủ. Các tác nhân gây đau nửa đầu khác nhau ở mỗi người. Tuy nhiên, có một số yếu tố mà các chuyên gia tin rằng có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng này:
- Đặc điểm di truyền
- Sự thay đổi về hormone
- Căng thẳng về mặt cảm xúc
- Chế độ ăn uống chưa hợp lý
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc
- Yếu tố môi trường như thay đổi thời tiết hoặc áp suất không khí
Phương pháp điều trị đau nửa đầu
Không có cách chữa khỏi chứng đau nửa đầu. Tuy nhiên, thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng khi chúng xuất hiện và mọi người có thể thực hiện các bước để giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn đau.
Liệu pháp dùng thuốc
Một số loại thuốc giảm đau không kê đơn có thể có lợi cho những người bị chứng đau nửa đầu bao gồm:
- Naproxen (Aleve)
- Ibuprofen (Advil)
- Acetaminophen (Tylenol)
Tuy nhiên điều quan trọng cần nhớ là những loại thuốc này có thể có tác dụng phụ. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Biện pháp điều trị tại nhà
Bên cạnh thuốc, một số biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp làm giảm các triệu chứng đau nửa đầu bao gồm:
- Sử dụng túi chờm lạnh mềm: Giúp giảm đau và co mạch máu.
- Nghỉ ngơi trong môi trường yên tĩnh, tối: Giảm kích thích từ ánh sáng và âm thanh.
- Đảm bảo giấc ngủ đầy đủ: Giúp cơ thể phục hồi và giảm stress.
Bổ sung dinh dưỡng
Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung một số chất dinh dưỡng có thể giúp ngăn ngừa cơn đau nửa đầu:
- Magiê: Giúp ổn định các tế bào thần kinh.
- Coenzym Q10: Cải thiện chức năng ty thể.
- Cây bơ gai: Có tác dụng giãn mạch.
- Riboflavin (Vitamin B2): Tham gia vào quá trình trao đổi năng lượng tế bào.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả của các chất bổ sung này vẫn đang được nghiên cứu thêm.
Phương pháp không dùng thuốc
Các phương pháp tiếp cận không dùng thuốc khác có thể bao gồm:
- Châm cứu: Kích thích các điểm huyệt để giảm đau.
- Bài tập cổ: Giảm căng thẳng cơ và cải thiện tư thế.
- Vật lý trị liệu: Điều chỉnh cấu trúc cơ xương để giảm áp lực lên hệ thần kinh.
Trước khi sử dụng bất kỳ phương pháp nào trong số này, hãy trao đổi với chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Bất kỳ ai đang tìm kiếm liệu pháp thay thế nên đến gặp một chuyên gia có trình độ và kinh nghiệm.
Khi nào nên đi khám bác sĩ
Đau nửa đầu thường không được chuẩn đoán và điều trị. Nếu bạn thường xuyên có các dấu hiệu và triệu chứng của chứng đau nửa đầu, hãy ghi lại các cơn đau và cách bạn điều trị chúng. Sau đó, hãy hẹn gặp bác sĩ để thảo luận về tình trạng đau đầu của bạn.
Ngay cả khi bạn có tiền sử đau đầu, hãy đến gặp bác sĩ nếu tình trạng thay đổi hoặc cơn đau đầu của bạn đột nhiên có cảm giác khác lạ.
FAQs
(1) Cơn đau nửa đầu thường kéo dài bao lâu?
Các cơn đau nửa đầu không được điều trị có thể kéo dài từ 4 – 72 giờ. Đối với nhiều người, chứng đau nửa đầu có thể tệ hơn vào buổi sáng. Một số người cũng có thể trải qua một cơn đau vào thời điểm có thể dự đoán được, chẳng hạn như sự thay đổi hormone trong thời kỳ kinh nguyệt.
(2) Đau nửa đầu có nguy hiểm không?
Đau nửa đầu thường không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu các cơn đau quá thường xuyên và nghiêm trọng, chúng có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
(3) Phụ nữ có nguy cơ cao mắc chứng đau nửa đầu hơn nam giới không?
Phụ nữ thường nhạy cảm hơn với sự biến động của hormone, đặc biệt là estrogen. Những thay đổi này có thể kích hoạt các mạch máu trong não, gây ra cơn đau nửa đầu.
