Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện nhiều chức năng khác nhau. Các chức năng này bao gồm sự tổng hợp, chuyển hóa và quá trình loại bỏ các chất độc hại. Men gan cao thường là dấu hiệu cho thấy sự tổn thương và bao gồm các vấn đề như viêm nhiễm và tổn thương gan.
Men gan cao là gì?
Đầu tiên, chúng ta cần hiểu rằng men gan là tập hợp các protein do gan sản xuất, chúng có vai trò quan trọng trong việc tăng cường các phản ứng hóa học trong cơ thể, bao gồm sản xuất mật, chất góp vào quá trình đông máu, giúp tiêu hóa thức ăn và loại bỏ các chất độc, cũng như tham gia vào hệ thống miễn dịch để chống lại các nhiễm trùng.
Lượng protein men gan này trong máu là dấu hiệu quan trọng để đánh giá sức khỏe của gan. Tuy nhiên, mức men gan cao không đồng nghĩa với việc gan đang bị tổn thương hoặc mắc phải một bệnh nghiêm trọng nào đó. Đôi khi, mức tăng men gan có thể xuất phát từ các yếu tố như biến đổi trong cơ địa hoặc phản ứng với thuốc, và thường tự điều chỉnh trở lại mức bình thường sau khoảng thời gian từ 2 đến 4 tuần mà không cần can thiệp điều trị.
Có một số loại men gan phổ biến bao gồm:
- Alanin transaminase (ALT)
- Aspartate transaminase (AST)
- Gamma-glutamyl transferase (GGT)
- Alkaline phosphatase (ALP)
Thường thì, việc phát hiện men gan cao xảy ra trong quá trình kiểm tra máu định kỳ. Với hầu hết các trường hợp, mức tăng men gan chỉ là tạm thời và thường tự điều chỉnh về mức bình thường trong khoảng thời gian từ 2 đến 4 tuần mà không cần phải can thiệp điều trị đặc biệt. Men gan cao cũng không luôn chỉ đề cập đến một vấn đề gan mạn tính hoặc nghiêm trọng.
Nguyên nhân phổ biến khiến men gan cao
Có nhiều nguyên nhân gây ra tăng men gan, bao gồm:
- Sử dụng một số loại thuốc: Một số thuốc, như acetaminophen, thuốc kháng sinh, và một số loại thuốc giảm cholesterol, có thể tăng nồng độ men gan khi được sử dụng.
- Viêm gan: Mọi loại viêm gan, bao gồm viêm gan A, viêm gan B, viêm gan C, D, E và viêm gan tự miễn, đều có thể gây viêm gan và dẫn đến tình trạng tăng men gan.
- Tiêu thụ rượu: Uống nhiều rượu cũng có thể làm tăng nồng độ men gan.
- Bệnh gan nhiễm mỡ: Bất kể nguyên nhân là gì, như việc sử dụng nhiều rượu, béo phì và các vấn đề chuyển hóa khác, đều có thể gây ra bệnh gan nhiễm mỡ và dẫn đến tăng men gan.
- Bệnh Wilson: Rối loạn chuyển hóa di truyền gây sự tích tụ dư lượng đồng trong gan.
- Hemochromatosis: Đây là một tình trạng hiếm gặp xảy ra khi cơ thể tích tụ quá nhiều sắt, và mức men gan cao có thể là một triệu chứng của tình trạng này.
- Xơ gan: Xơ gan là một tình trạng mạn tính gây tổn thương cho gan, làm tăng nồng độ men gan.
- Ung thư gan: Ung thư gan khi tiến triển cũng có thể gây tăng men gan.
- Bệnh tuyến giáp: Cường giáp đôi khi gây ra tăng men gan.
Các triệu chứng tăng men gan
Tăng men gan có thể xuất hiện cùng với các triệu chứng sau đây:
Ngứa da
Ngứa trên da có thể xuất hiện ở người có men gan cao, mặc dù không phải tất cả trường hợp men gan cao đều dẫn đến triệu chứng này. Việc phân biệt giữa ngứa gan và ngứa do dị ứng, một vấn đề phổ biến ở những người không mắc bệnh gan, là quan trọng. Nếu ngứa chỉ xuất hiện tạm thời và sau đó biến mất, thì có thể không đáng lo lắng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng ngứa kéo dài có thể gây mất ngủ và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trong trường hợp này, nó cũng có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe quan trọng.
Rối loạn tiêu hóa
Những người có men gan cao và xơ gan thường trải qua các rối loạn chức năng tiêu hóa, đặc biệt là khi chức năng gan bị ảnh hưởng. Những triệu chứng này có thể gây hậu quả nghiêm trọng đối với tình trạng dinh dưỡng, sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Các triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở người có men gan cao có thể liên quan đến mức độ và nguyên nhân gây ra bệnh gan, và chúng thường góp phần làm suy giảm tình trạng dinh dưỡng.
Vàng da
Vàng da xảy ra khi có quá nhiều bilirubin (một hợp chất có màu vàng) trong máu, hiện tượng này gọi là tăng bilirubin trong máu. Đối với những người có nồng độ men gan cao, việc phân biệt giữa việc men gan tăng cao gây ra tình trạng này và tổn thương gan do nguyên nhân khác như ứ mật là quan trọng. Vàng da có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe cơ bản nghiêm trọng, và việc chẩn đoán kịp thời là cần thiết. Việc xác định nguyên nhân dựa trên tiền sử bệnh, khám sức khỏe và các xét nghiệm huyết thanh và sinh hóa có vai trò quan trọng. Kết quả xét nghiệm men gan có thể giúp xác định xem việc vàng da có liên quan đến men gan cao hay không.
Phân có màu vàng nhạt
Màu phân thường có màu nâu khác nhau, chủ yếu phụ thuộc vào chế độ ăn uống của bạn. Tuy nhiên, nếu phân có màu vàng nhạt hoặc màu đất sét, có thể cho thấy có vấn đề về hệ thống dẫn mật, bao gồm túi mật, gan và tuyến tụy, có thể gây ra men gan cao. Gan thường thải mật vào phân, làm cho phân có màu nâu. Trong trường hợp gan không sản xuất đủ mật hoặc dòng mật bị tắc nghẽn và không thoát ra khỏi gan, màu phân có thể trở nên nhợt nhạt.
Biện pháp phòng ngừa men gan cao
Các biện pháp phòng ngừa tình trạng men gan tăng cao bao gồm:
- Hạn chế tiêu thụ rượu và bia, hoặc tiêu thụ theo mức độ an toàn.
- Tránh việc sử dụng chung kim tiêm hoặc các vật dụng có khả năng tiếp xúc với máu.
- Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối, với sự tăng cường sử dụng thực phẩm có lợi cho gan.
- Đảm bảo tiêm đủ các loại vaccine phòng viêm gan virus A và viêm gan virus B.
- Nếu bạn mắc bệnh đái tháo đường, quản lý cẩn thận mức đường huyết của bạn.
- Sử dụng các loại thuốc hoặc bổ sung dược phẩm cẩn thận và theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Theo dõi cân nặng của bạn và duy trì ở mức lý tưởng.
- Thực hiện tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Bổ sung Vitrue Detox gan giúp hạ men gan hiệu quả
Trên đây là chia sẻ của Vitrue về các triệu chứng men gan cao và cách phòng ngừa. Mong rằng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh này.
